Skaza białkowa - dieta niemowlaka
Autor: Anna Baczyńska
Jestem mamą 19 miesięcznego Kubusia. Synek karmiony jest butelką. Pije Bebilon Pepti 2 DHA. Synek ma atopowe zapalenie skóry, alergię na białko mleka krowiego i alergię na jajko. Ograniczam mu również gluten. Mamy zakaz podawania wszelkich cytrusów, pora, selera, cebuli. Bardzo proszę o wskazówki jak mam karmić swoje dziecko (jakie dania mam mu podawać, jak przyrządzać, z czego), aby dostarczyć mu niezbędnych wartości odżywczych potrzebnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju.
Oczywiście w AZS bardzo ważne jest wyeliminowanie wszelkich alergenów, które uczulają dziecko, tych z pokarmów, jak i tych pochodzących ze środowiska np. alergeny wziewne, a także stosowanie odpowiednich kosmetyków hypoalergicznych do pielęgnacji skóry dziecka.
Z racji tego, że synek ma stwierdzoną nietolerancję na białka mleka krowiego, należy wykluczyć produkty mleczne z diety dziecka pod każdą postacią: mleko krowie, produkty, w których składzie znajdują się białka mleka krowiego, kazeina, serwatka np. czekolada mleczna, kremy czekoladowe, ciastka, również wędliny, pieczywo czy nawet makaron itp. (należy czytać etykiety); kefiry, jogurty, maślankę, sery żółte, topione, sery twarogowe, serki homogenizowane, twarożki, serki kanapkowe oraz masło. Należy z ostrożnością podawać mięsa takie jak cielęcina i wołowina, ponieważ one również mogą uczulać dziecko. Z mięs najlepiej wybierać mięso kurczaka, indyka czy królika. Z racji tego, że synek jest uczulony na białka mleka krowiego i jajka, należy w zamian zwiększyć ilość przyjmowanego preparatu mlekozastępczego (Bebilon Pepti 2 DHA) i dodać je jako posiłek, a także jako bazę do innych posiłków np. kaszki (kukurydziana, ryżowa), płatków (owsianych, jaglanych, gryczanych, teff), koktajli mleczno-owocowych.
Ze względu na stwierdzoną alergię na jaja kurze należy unikać potraw z dodatkiem jaj (jajecznica, omlet, jajka na miękko/twardo, sałatki z jajkiem, kotlety w panierce z dodatkiem jaj), a także produktów cukierniczych, w których jednym ze składników jest jajko.
W AZS ponadto powinno się wykluczyć takie produkty jak: czekolada i kakao (oraz wszystkie produkty, które je zawierają), kiszona kapusta, ogórki kiszone, ryby wędzone i solone, owoce morza, salami, pomidory (oraz przetwory pomidorowe), szpinak, bakłażany, truskawki, banany, ananasy, soję, drożdże (oraz wszystkie produkty z dodatkiem drożdży), a także orzechy (bardzo częsty czynnik alergizujący). Należy także wykluczyć z diety dziecka produkty, które zawierają konserwanty i barwniki. Jeśli istnieje zakaz na podane produkty (cytrusy, por, seler, cebula) to również wykluczamy.
Należy także włączyć PROBIOTYKI do diety dziecka, często zmniejszają nawet kilkukrotnie objawy AZS. Stosowanie odpowiednich szczepów bakterii probiotycznych wpływa nawet na zwiększenie tolerancji na białka mleka krowiego. Szczepy probiotyczne, które mają udowodnione korzystne działanie w przypadku AZS, to Lactobacillus casei (ŁOCK 0908), Lactobacillus casei (ŁOCK 0900) i Lactobacillus paracasei (ŁOCK 0919), preparat, który na rynku polskim zawiera dane szczepy i jest odpowiedni dla małych dzieci to LATOPIC (należy przechowywać w lodówce, podawać 1 dziennie 1 saszetkę przez co najmniej 3 miesiące).
Aby prawidłowo leczyć AZS należy zadbać o odpowiednie nawodnienie skóry, pielęgnację skóry (emolienty- nawilżają i natłuszczają), obserwację i eliminowanie styczności z czynnikami zaostrzającymi np. niektóre materiały sztuczne, wełna, mydło, detergenty, a także zastosowanie odpowiedniej diety. Wszystkie powyższe elementy należy stosować systematycznie, jest to niezbędne do tego, aby przyniosły efekt.
Na początek proponowałabym zastosowanie dietę eliminacyjną (łącznie z wykluczeniem glutenu), połączonej z probiotykoterapią, aż do ustąpienia objawów. Po tym czasie należy wprowadzać POJEDYNCZO co 4 dni jeden produkt, który wcześniej został wykluczony np. zawierający gluten (zaczynając od orkiszu) i obserwować reakcję dziecka, jeśli dziecko nie będzie miało żadnej reakcji, można ponownie podać dany produkt, a także spróbować z innym. Tym sposobem zaobserwuje Pani, na które produkty dziecko źle reaguje.
W powyższej diecie eliminacyjnej dziecko może spożywać: warzywa i owoce – poza tymi wykluczonymi (podawać świeże, gotowane w wodzie i na parze, mrożone), mięso pieczone/gotowane (indyk, królik, kurczak), nasiona i pestki takie jak chia, nasiona słonecznika, pestki dyni, len, ziemniaki, produkty zbożowe bezglutenowe (ryż, grykę niepaloną, kukurydzę, kaszę jaglaną, amarantus, quinoę, mąki ze zbóż bezglutenowych – gryczana, z amarantusa, jaglana, ryżowa, kokosowa, teff, a także płatki ryżowe, jaglane, gryczane, teff, owsiane bezglutenowe, pieczywo bezglutenowe na, makarony gryczane, kukurydziane, ryżowe, kaszki ryżowe i kukurydziane. Ryby gotowane na parze/duszne/ pieczone w piekarniku np. dorsz, mintaj, morszczuk, halibut. Tłuszcze – oleje roślinne – olej lniany (na zimno), olej rzepakowy, oliwa z oliwek (również do smarowania kanapek). Aby wytworzyć smalec kukurydziany należy go mocno przetworzyć, dlatego odradzałabym takie rozwiązanie. Można zblendować na szybkich obrotach olej lniany/oliwę z dodatkiem np. koperku i odrobiny soli, i uzyska Pani smarowną konsystencję.
Przykładowy dzień:
Śniadanie – jaglanka na mleku modyfikowanym, słodzona syropem z agawy, z duszonym jabłkiem.
Drugie śniadanie – mus z awokado i gruszki.
Obiad – krem z buraczków, warzywa gotowane na parze (marchewka, brokuł, kalafior), ryba gotowana na parze, ziemniaki na parze, polane olejem lnianym.
Podwieczorek - kaszka ryżowa na mleku modyfikowanym z malinami (mrożonymi).
Kolacja – sałatka z wędliny domowej z indyka (indyka natrzeć solą, pieprzem, papryką słodką, zawinąć szczelnie w folię aluminiową, piec w 180 stopniach przez godzinę), awokado i makaronu bezglutenowego, polana olejem lnianym.
Anna Baczyńska
Dietetyk
Przeczytaj także: Skaza białkowa
