banner

Sposób na świąteczne łakomstwo

Autor: Edyta Kuzara

Zbliżają się święta Bożego Narodzenia i Nowego Roku. Dla większości z nas okres świąteczny zawsze będzie się kojarzył z niepowtarzalnym aromatem suszonych grzybów i ugotowanego przez mamę czerwonego barszczu z uszkami, z wyjątkowym smakiem babcinego sernika i przygotowanego przez ciocię karpia w galarecie. Wigilia, Boże Narodzenie czy Nowy Rok sprawiają, że gromadzimy się wspólnie z najbliższymi przy stołach wręcz uginających się od smakołyków. Łatwo wówczas ulec swojemu łakomstwu i namowom bliskich, którzy nakładają nam coraz to nowe potrawy na talerz.

Jak zapanować nad nadmiernym apetytem? Jak uchronić się przed przejedzeniem? Co zrobić, gdy silna wola zawiodła i boleśnie odczuwamy tego skutki?

Na początek należałoby może napisać kilka słów o głodzie, w końcu to za jego sprawą odczuwamy silną chęć zjedzenia pokarmu. Możemy wyróżnić dwa rodzaje głodu: fizjologiczny i psychologiczny. Pierwszy jest wynikiem potrzeb naszego organizmu – pożywienie, a dokładniej zawarte w nim składniki odżywcze stanowią podstawowe źródło energii i materiał budulcowy np. dla tkanek czy narządów. Drugi rodzaj głodu to sama ochota na zjedzenie czegoś – związany jest z naszymi emocjami, zarówno pozytywnymi jak i negatywnymi. Zazwyczaj występuje pomiędzy nimi względna równowaga. Problem przejedzenia związany jest raczej z głodem psychologicznym, a nie fizjologicznym.

Jak zapobiegać przejedzeniu?

Przestrzegać ustalonych godzin posiłków i przerw pomiędzy nimi – czas pomiędzy posiłkami powinien wynosić minimum 2 godziny, podczas „ucztowania” można go wykorzystać na rozmowy i słuchanie tego co do powiedzenia mają inni
Jeść pokarmy w małych objętościach – zredukujcie rozmiar posiłku już na samym początku, jeżeli będziecie dalej odczuwali głód możliwa jest przecież dokładka
Zmniejszenie liczby dań podczas jednego posiłku lub nabieranie po trochu każdego dania – dzięki temu nie zjecie za dużo i popróbujecie różnych potraw
Rozsmakowanie się w jedzeniu – dokładnie przeżuwajcie każdy kęs koncentrując się na smaku. Kiedy przyjemność z jedzenia zaczyna słabnąć oznacza to, że jesteśmy syci
Przeznaczenie określonego czasu na posiłek – wiadomość o tym, że jesteśmy już najedzeni jest przekazywana pomiędzy mózgiem a żołądkiem. Czas tej operacji to od 15 do 30 min – przy zbyt szybkim jedzeniu łatwo o spożycie nadmiernej ilości pokarmu
Nic na siłę – gdy poczujecie się syci pozostawcie resztę posiłku na talerzu
Nie uleganie emocjom – zjedzenie ciasteczek nie jest najlepszym pomysłem na poprawienie sobie nastroju. Słodycze mają wysoki indeks glikemiczny – po ich spożyciu bardzo szybko wzrasta poziom cukru we krwi (czujemy się lepiej), który potem ulega gwałtownemu obniżeniu, co powoduje ,że stajemy się rozdrażnieni
Nie najadanie się na później –jaki jest sens jedzenia czegokolwiek gdy nie odczuwa się głodu? Przyjemność płynąca z takiego posiłku jest bardzo nikła..
Nie uleganie oczekiwaniom innych – skupcie się tylko i wyłącznie na własnych potrzebach, oceńcie sami czy jesteście głodni czy syci.

Sposoby na przejedzenie:

• Ciepła herbata – najlepiej ziołowa, ale może być również czarna, zielona albo biała. Napary z rumianku i mięty pobudzą trawienie i przyniosą ulgę przeciążonemu żołądkowi
Zioła: siemię lniane, koper włoski, kminek – stymulują wytwarzanie enzymów trawiennych i przyspieszają trawienie, poprawiają perystaltykę jelit i łagodzą dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego
Ciepła kąpiel, ciepły okład na brzuch, rozgrzewający masaż – działają rozkurczająco, relaksują i pomagają zniwelować objawy przejedzenia
Wysiłek fizyczny – nie wcześniej niż 2-3 godziny po obfitym posiłku. Długi spacer czy zabawa z dzieckiem pozwolą szybciej wrócić do formy i spalić choć trochę kalorii

W przypadku, gdy dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego mają charakter bardziej dokuczliwy i są nasilone wskazane jest przejście na dietę lekkostrawną.
Jej podstawą jest ograniczenie, a nawet wykluczenie produktów i potraw o wysokiej zawartości tłuszczu (tłustych mięs np. kaczki, tłustych wędlin np. salcesonu, tłustych serów np. topionego, tłustych ciast np. tortów, orzechów, chipsów, czekolady itd.), smażonych (np. frytki, krokiety, placki ziemniaczane), pieczonych w tradycyjny sposób (np. pieczenie i pasztety), długo zalegających w żołądku (np. pierogi), wzdymających (gruszki, czereśnie, czosnek, cebula, por, warzywa kapustne, fasolka po bretońsku, bigos) oraz ostro przyprawionych (przyprawami: curry, chili, pieprzem, musztardą, octem).

W diecie lekkostrawnej zaleca się również zmniejszenie spożycia błonnika (do 25 g na dobę), aby nie podrażniać błony śluzowej żołądka i jelit. Uzyskuje się to poprzez stosowanie oczyszczonych produktów zbożowych np. jasnego pieczywa zamiast pełnoziarnistego, kaszy manny czy ryżu zamiast kaszy gryczanej. Ilość błonnika w diecie można zredukować również poprzez obieranie warzyw i owoców. Przy czym należy pamiętać, że pewna ilość tego składnika jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego.

Posiłki należy spożywać w regularnych odstępach czasu, w małych objętościach, 4-5 w ciągu dnia.

Ostatni posiłek zaleca się nie później niż 2 godziny przed snem.

Zalecanymi technikami przygotowywania posiłków w diecie lekkostrawnej jest gotowanie w wodzie lub na parze. Można również zastosować duszenie, obsmażając produkty na patelniach do smażenia beztłuszczowego. Smażenie i pieczenie na tłuszczu jest wykluczone, gdyż nasiąknięta tłuszczem potrawa jest ciężkostrawna.

Niestety czasami świąteczne ucztowanie może zakończyć się dla nas w bardzo nieprzyjemny sposób -zatruciem pokarmowym. W przypadku ostrego nieżytu żołądka (objawy to: silne skurcze w okolicy nadbrzusza, nudności, wymioty, biegunka) dieta staje się bardziej restrykcyjna. Przez pierwsze [b]24-48 godzin stosuje się głodówkę, podając tylko płyny takie jak: przegotowana woda, roztwór soli fizjologicznej, herbata bez cukru, napar z rumianku, mięty w ilości 100 ml, co godzinę. Gdy stan danej osoby ulegnie poprawie można wprowadzić przetarte, solone kleiki z kaszy i ryżu, bez dodatku tłuszczu i cukru.

Po 2-3 dniach dietę wzbogaca się powoli w takie produkty jak: sucharki, czerstwa bułka, gotowane przetarte jabłko, marchew puree, chudy rosół, gotowane oraz mielone mięso cielęce i drób, kasze drobne. Następnie można zacząć podawać rozcieńczone mleko, chudy twaróg, puree z ziemniaków z masłem, cukier i olej. Po ustąpieniu objawów należy stosować dietę lekkostrawną.

Podsumowując - w przedświątecznym zamieszaniu warto trochę zwolnić i zastanowić się nad strategią pokonania własnego łakomstwa. Może nie od razu uda nam się wprowadzić wszystkie postanowienia w życie, ale nie należy się poddawać, bo chodzi przecież o nasze zdrowie. Zachowajmy umiar (trochę przyjemności nigdy nie zaszkodzi), a z pewnością uda nam się spędzić święta Bożego Narodzenia i Nowego Roku w zdrowiu i radości, a niepowtarzalny smak i aromat świątecznych potraw pozostanie w naszych wspomnieniach na kolejny rok. I tego właśnie Państwu życzę :)

mgr inż. Edyta Kuzara
Dietetyk

Przeczytaj także: Zdrowe potrawy świąteczne dla dzieci

Zobacz także:

Kategorie

Pierwszy w Polsce kurs programowania dla dzieci, gdzie uczymy tworząc prawdziwe programy, a nie gry.
Sklep przepisy-dla-dzieci.pl
Pomysłowe prezenty dla dzieci. Sklep w Warszawie.