Kasza jaglana w żywieniu dzieci
Autor: Magdalena Tęsiorowska
Który z rodziców nie słyszał o niezwykłych, prozdrowotnych właściwościach kaszy jaglanej? Poniżej zebrano wszystkie najważniejsze informacje dotyczące tego produktu, wszelkie korzyści dla naszych maluszków wynikające z diety bogatej w ten produkt i w telegraficznym skrócie przedstawione. O tej kaszy można by mówić wiele, zresztą jest ona ciągłym przedmiotem badań naukowych, artykułów i publikacji. Produkt wrócił do łask stosunkowo niedawno, jednak kasza była znana i używana od niepamiętnych czasów. Jest jednym z najstarszych ziaren , które występuje na całym świecie.
Kasza jaglana powstaje z prosa - zboże to było uprawiane już 11 tysięcy lat temu na terenach dzisiejszych Chin, stanowiło ono podstawowe źródło węglowodanów w diecie ówczesnego człowieka. Proso nadal uważane jest przez Chińczyków za jedno z 5 świętych zbóż, obok ryżu, soi, żyta i pszenicy. Na terenach Europy proso zaczęto uprawiać później, 7-8 tysięcy lat temu, zatem jest to zboże z długą historią. W Polsce ciągle uprawia się niewielkie ilości tego zboża, najwięcej w rejonie województwa świętokrzyskiego.
Proso, dzięki niewielkim wymaganiom oraz krótkiemu okresowi wegetacji może być uprawiane w różnych strefach klimatycznych dając duże plony niezależnie od warunków atmosferycznych. Największymi producentami tego zboża są obecnie Chiny, Indie, południowa część Rosji oraz kraje znajdujące się w Azji Środkowej. Największe spożycie prosa przypadło na okres Średniowiecza - kasza jaglana miała stanowić ochronę ludności przed głodem i wszechobecnymi chorobami. Z czasem proso i powstająca z niego kasza jaglana traciły zainteresowanie konsumentów na rzecz pszenicy, na którą nastała moda w okresie powojennym.
Jaka jest wartość żywieniowa kaszy jaglanej?
Najważniejszym faktem jest to, że kasza ma właściwości zasadotwórcze, czyli nie zakwasza organizmów naszych pociech. Jest to o tyle istotne, że dzisiejsza dieta współczesnego człowieka obfituje w produkty o pH poniżej 7 (duże spożycie mięsa i wyrobów mięsnych, żywności przetworzonej, słodyczy, napoi gazowanych). Kasza odtruwa organizm, reguluje gospodarkę elektrolitową pomagając zachować równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Jakie ważne składniki odżywcze zawiera kasza jaglana? Przede wszystkim witaminy z grupy B, potas, wapń, fosfor, miedź i lecytynę. Zawartość żelaza w kaszy jaglanej jest najwyższa spośród wszystkich kasz. Ponadto w tej kaszy znajdziemy krzem - pierwiastek odpowiadający za zdrowy wygląd paznokci, skóry i włosów. Tak zwana krzemionka, rzadko spotykana w produktach spożywczych wywiera również korzystny, leczniczy wpływ na stawy. Zawartość skrobi w jaglance jest niewielka, za to kasza jest dobrym źródłem łatwo przyswajalnego białka. Jej skład aminokwasowy jest korzystny - posiada dużą ilość tryptofanu.
Kaszę jaglaną poleca się dzieciom cierpiącym na choroby jelit, wątroby czy nerek a także gdy organizm jest wyziębiony (prażona kasza lekko rozgrzewa). Spożywanie jagłów obniża poziom kwasów żołądkowych, przez co wspomaga leczenie zgagi i refluksu żołądkowego. Dzięki zawartości krzemu jaglanka przyspiesza przemianę materii i ułatwia odchudzanie. Należy jednak wspomnieć, że kasza ta, podobnie jak inne jest dość kaloryczna -w 100 gramach znajduje się około 350 kalorii. Nie jest polecana małym diabetykom ze względu na wysoki indeks glikemiczny w porównaniu do innych produktów mało przetworzonych (dość szybko podnosi poziom glukozy we krwi).
Również dzieci, osoby aktywne fizycznie i osoby potrzebujące szybkiego zastrzyku energii powinny włączyć do menu potrawy z kaszy jaglanej – jest ona lekkostrawna, a zawarte w niej węglowodany są uwalniane dając niemalże natychmiastowo energię do działania.
Kasza jaglana jest lekkostrawna a przy tym odżywcza i dostarczająca organizmowi naszych maluszków niezbędnej energii (dzięki obecności łatwo przyswajalnych węglowodanów) - kleik z tej kaszy jest polecany przy przeziębieniu – kasza jaglana usuwa nadmiar śluzu z organizmu, przez co działa antywirusowo, zmniejsza także stan zapalny błon śluzowych. Jaglanka sprawdza się również przy dolegliwościach związanych z układem pokarmowym, wątrobą, drogami żółciowymi oraz nerkami. Kleik jaglany, podobnie jak ryżowy, podawany jest rekonwalescentom po operacji.
Kasza jaglana naturalnie nie zawiera glutenu - białka występującego powszechnie w jęczmieniu, życie czy pszenicy, odpowiedzialnego za szereg schorzeń, mającego związek z depresją, rakiem, czy chorobami autoimmunologicznymi z celiakią na czele. Jest zatem polecana osobom z nietolerancją glutenu, jednak ze względów bezpieczeństwa zaleca się, by osoby na diecie bezglutenowej kupowały jagły ze znaczkiem przekreślonego kłosa na opakowaniu.
Jagły dostarczają dużych ilości witaminy E oraz lecytyny, która ma korzystny wpływ na pamięć i koncentrację oraz reguluje poziom cholesterolu we krwi - dieta bogata w jagły jest polecana młodym osobom uczącym się.
Kasza ma korzystny profil kwasów tłuszczowych – w jej składzie przeważają tłuszcze wielonienasycone oraz jednonienasycone, niewielka ilość kwasów nasyconych oraz brak cholesterolu powodują, że jej spożycie wpływa korzystnie na serce i układ krążenia naszych dzieci nie obciążając pracy najważniejszego organu człowieka i nie powodując miażdżycy.
mgr inż. Magdalena Tęsiorowska
Dietetyk
Przeczytaj także: 4 fakty o orkiszu
