Anemia u trzylatka
Autor: Alicja Hojda
Witam,
jeśli to anemia z niedoboru żelaza (a taka postać niedokrwistości występuje najczęściej), to należy zwrócić szczególną uwagę na kompozycję posiłków. Nie wystarczy podawać dziecku produkty bogate w żelazo. Należy odpowiednio łączyć ze sobą składniki posiłków, aby ułatwić wchłanianie tego pierwiastka w przewodzie pokarmowym. Nieprawidłowo łącząc produkty można też sprawić, że żelazo będzie słabiej przyswajalne. Należy też pamiętać, że tylko niewielka cześć ( 5-20%) spożytego żelaza zostanie przyswojona przez organizm i wykorzystana do budowy hemoglobiny. Bioprzyswajalność żelaza zależy od rezerw tego pierwiastka w ustroju. W przypadku niedoboru znacznie się zwiększa jego wchłanianie w jelicie cienkim.
W żywności występują dwa rodzaje żelaza: hemowe i niehemowe. Żelazo hemowe jest łatwiej przyswajalne, jego źródła to produkty zwierzęce: wątroba, podroby, mięso i przetwory mięsne z krwią, ryby, drób. Żelazo niehemowe jest dużo słabiej przyswajalne przez organizm, jego źródła to: żółtka jaj, produkty pełnoziarniste, otręby pszenne, ryżowe, zarodki pszenne, rośliny strączkowe, zielone liściaste warzywa, pietruszka, buraki, brukselka, suszone owoce i warzywa.
Na bioprzyswajalność żelaza niehemowego wpływają różne czynniki. Witamina C, aminokwasy: histydyna i lizyna, mięso, drób, ryby, mleko kobiece zwiększają jego wchłanianie. Utrudniają natomiast: bogatotłuszczowa dieta, kwasy fitynowe (np. w otrębach i produktach pełnoziarnistych), polifenole, taniny, kofeina, fosforany (np. w żółtku jaja), szczawiany (np. w szpinaku), białka kazeinowe, serwatkowe zawarte w mleku i jego przetworach, jajach oraz składniki mineralne: wapń, cynk, mangan, fosfor. Bioprzyswajalność żelaza hemowego jest trochę mniej uzależniona od innych składników diety.
W praktyce dieta przy niedokrwistości z niedoboru żelaza oznacza zastosowanie kilku reguł, dzięki którym ułatwimy przyswajanie żelaza przez organizm:
1. Nie należy popijać posiłków zawierających żelazo herbatą (zawiera taniny i polifenole). Można pić ją minimum pół godziny przed lub dwie godziny po takim posiłku.
2. Nie łączyć w jednym posiłku produktów mlecznych i tych bogatych w żelazo. Na przykład nie podawać mleka do śniadania złożonego z kanapki z szynką, nie łączyć mięsa z serem.
3. Do posiłków bogatych w żelazo dodawać warzywa i owoce bogate w witaminę C (soki owocowe, surówki).
4. Dodawać mięso do potraw warzywnych.
5. Nie dodawać żółtka jaj do potraw warzywnych.
6. Otręby, orzechy, produkty pełnoziarniste z dużą ilością błonnika, które utrudniają wchłanianie żelaza dodawać do posiłków, które nie są jego źródłem, np. mleko i jego przetwory.
mgr Alicja Hojda
Dietetyk
Przeczytaj także: Żelazo w diecie mam
